Άγιος Νικόλαος του Κασνίτζη

Οδηγίες Στην πλατεία Ομονοίας, κοντά στη βυζαντινή ακρόπολη της Καστοριάς, βρίσκεται ο ιερός ναός του Αγίου Νικολάου του Κασνίτζη, επωνυμία που οφείλεται στο όνομα του ιδρυτή του, του μαγίστρου Νικηφόρου Κασνίτζη, ο οποίος τον ανήγειρε και τον διακόσμησε προς τιμήν του προστάτη και ευεργέτη του αγίου. Ο ναός χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 12ου αιώνα. Είναι μικρός, μονόχωρος, με μεγάλη ημικυκλική αψίδα στα ανατολικά και νάρθηκα στα δυτικά. Η τοιχοποιία του είναι η χαρακτηριστική των ναών της Καστοριάς, αποτελείται από πέτρες στο φυσικό τους σχήμα ή αδρά πελεκημένες, που πλαισιώνονται και εναλλάσσονται με πλίνθους που σχηματίζουν διακοσμητικά γράμματα ή γεωμετρικά σχήματα. Στο επάνω μέρος του ναού υπάρχει ζωφόρος από ορθογώνια πήλινα πλακίδια, που διακοσμούνται με εγχάρακτες διαγώνιες γραμμές. Το μνημείο έχει αναστηλωθεί το 1952. Στο εσωτερικό του ναού υπήρχε αξιόλογος τοιχογραφικός διάκοσμος, που διατηρείται σε καλή κατάσταση. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, στον κυρίως ναό σκηνές από τη ζωή του Χριστού, καθώς και ολόσωμες μορφές αγίων στρατιωτικών και αγίων ιατρών. Τον νάρθηκα κοσμούν σκηνές από τον βίο του αγίου Νικολάου, ολόσωμοι άγιοι και άγιες και η παράσταση της Δέησης, με τον Χριστό να εικονίζεται με γεροντική μορφή ως Παλαιός των Ημερών. Με βάση την τεχνοτροπία τους οι αγιογραφίες χρονολογούνται περίπου στα τέλη του 12ου αιώνα και αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα σύνολα της περιόδου των Κομνηνών (1081-1185).